साहित्य प्रकार

Showing posts with label गझल. Show all posts
Showing posts with label गझल. Show all posts

Saturday, October 6, 2012

स्वत:लाच पेरायचे कुठे कुठे

स्वत:लाच पेरायचे कुठे कुठे
स्वत:लाच वेचायचे कुठे कुठे

उभा जन्म बांधायचा नको तिथे
स्वत:लाच गोवायचे कुठे कुठे

शकूनीच झाले कसे जिथे तिथे
युधीष्टीर शोधायचे कुठे कुठे?

दलालीच फोपावली पदोपदी
स्वत:लाच वाटायचे कुठे कुठे

अशी वाट दूरावते पुन्हा पुन्हा
दिशाहीन चालायचे कुठे कुठे

नको दोष देऊ असा पुन्हा मला
तडीपार हिंडायचे कुठे कुठे

नको वाद घालू नको रडारडी
पुन्हा खेळ मांडायचे कुठे कुठे

Sunday, September 16, 2012

चालायाचे नाही मजला

चालायाचे नाही मजला जुनेच रस्ते पुन्हा पुन्हा.
झाले गेले गतकाळी ते मनात ठसते पुन्हा पुन्हा.

जिंकावे मी कसे स्वत:ला लढून संगर जीवना?
नियती माझी मला हरवण्या, कंबर कसते पुन्हा पुन्हा

सत्यापाठी पळता पळता विरून जाता स्वप्नही,
उपहासाने नशीब माझे मलाच हसते पुन्हा पुन्हा.

आभाळाला शिवण्यासाठी रोज मारतो उंच उडी
अंदाजाचा डाव बेरकी, छलांग फसते पुन्हा पुन्हा

जख्मांवरती फूंका टाकत, आनंदाने जगू अता
याच मानवी योनीमधले जीवन नसते पुन्हा पुन्हा

आशेच्या या हिंदोळ्यावर, आनंदाने झुलू जरा
स्वप्नांचेही येणे जाणे कधीच नसते पुन्हा पुन्हा

Friday, September 14, 2012

ज्या नभाशी सुर्य होते पेटले

ज्या नभाशी सुर्य होते पेटले
त्या नभाशी पावसाळे दाटले

पावसाने पावसाला गाठले
माणसाने माणसाला लाटले

काय नाही मी मुक्याने सोसले?
भावनेने भावनेला छाटले.

जात नाही धर्म नाही देखिले
मी दुकानी वेदनेला थाटले.

कोळश्याचे कोळशाला वावडे
चांदव्याने काजवेही बाटले.

काय घेऊ काय देऊ मी कुणा
नग्न होते जे मलाही भेटले.

वेदनांचा भारगाडा...


नागमोडी वाट झाली चालता ही येत नाही
चालतो ती वाट आता, सोडता ही येत नाही.

वेदनांचा भारगाडा ओढता ही येत नाही.
भालरेषा ही अभागी, खोडता ही येत नाही.

दावलेसी तू कशाला इंद्रधनुचे रंग सारे?
भंगलेले स्वप्न आता, जोडता ही येत नाही.

गोवलेसी तू कशाला रेशमाचे बंध येथे?
बांधलेला जन्म आता, तोडता ही येत नाही.

काळ गेला डाव आला खेळता ही येत नाही
मांडलेला खेळ आता, मोडता ही येत नाही.

आसवांना पापणीत पेलता ही येत नाही
साचलेला आत टाहो, फोडता ही येत नाही.

वेगळे ना व्हायचे होते मला


वेगळे ना व्हायचे होते मला
स्वत:सच जोखायचे होते मला

गर्दीत ही गेलो नाही मी कधी
एकांतात जगायचे होते मला.

कुणाशी ना बोललो तरी येथे
नसून मी असायचे होते मला.

दु:ख माझे सांगू मी कसे तुला?
वेदनेत हसायचे होते मला.

आजन्म हा तुजसाठी झिजवूनी
मजसाठी उरायचे होते मला.

चुकूनी मी वाट आलो स्मशानी
माणसातच जायचे होते मला.
स्वत:सच जोखायचे होते मला

गर्दीत ही गेलो नाही मी कधी
एकांतात जगायचे होते मला.

कुणाशी ना बोललो तरी येथे
नसून मी असायचे होते मला.

दु:ख माझे सांगू मी कसे तुला?
वेदनेत हसायचे होते मला.

आजन्म हा तुजसाठी झिजवूनी
मजसाठी उरायचे होते मला.

चुकूनी मी वाट आलो स्मशानी
माणसातच जायचे होते मला.

राजा होणे राजाचीही नकल होती


खरी कहाणी विदुषकाची विकल होती
राजा होणे राजाचीही नकल होती

फ़ितूर झाले माझेच प्यादे आज इथे,
तशी न कोणत्या फ़िरंग्यांची मजल होती.

खरे सांगतो पराभूत मी तिथे झालो.
जिथे माझ्य़ा छाव्यांची नजर अचल होती.

पाय ठेवला विश्वासाने मी जिथेही
तिथे मानवी किड्यांची ही दलदल होती.

लढत रहाण सतत रणांगणात जिवनाच्या
हिच माझ्या आयुष्याची खरी गझल होती.

मना मनात आहे धुके दाटलेले


मना मनात आहे धुके दाटलेले
ओठांत एक गाणे मुके गोठलेले.

कळपामध्ये जे ही मला भेटलेले
न्हवते कुणीच वेडे, वेड घेतलेले.

दिसतात जरी हे.. चेहरे हसलेले
प्रत्यकाच्या उरात युध्द पेटलेले.

आसक्तते पोटी.. प्रेम बाटलेले
चंदा पायी एका सुर्य झाकलेले.

विश्वासाने सांग सत्य भेटलेले
अविश्वासाचे का मेघ दाटलेले?

दिसवयास सारे वरून नटलेले
हिरवे झाड परी आतून वटलेले

कुणी मला हेटाळले कुणी मला फ़ेटाळले.


कुणी मला हेटाळले कुणी मला फ़ेटाळले.
मनासाठी विरंगुळे, मी पुस्तकात चाळले.

घर माझे इथे जेंव्हा निंदकांनीच जाळले
अनाठायी सुख माझे, त्याच वणव्यात पोळले.

अशी काय झाली आज या उजेडाला बाधा
की,तमाच्या लोभाने, दिवे सारे विटाळले.

गेल्यावर सोडून तू एकाकीच मला येथे
नभानेही चांदण्यास, गा आसवांत ढाळले.

दूर कुठे दिठीआड, सुख माझे झोपलेले
मीच माझे दु:ख इथे, चंदनाशी उगाळले.

माणसाच्या ठायी मी दैत्य जेंव्हा पाहीले
माणसाच्या स्थळी अता, जाण्याचे मी टाळले

दिली तुला दान सारी माझी मी ही जिंदगी
तरी कसे दुज्यावरीच, खुळे मन तुझे भाळले.

वागू नकोस अशी तू माणसाच्या नियतीसम
नियतीने शब्द नाही, कधी कुणाचे पाळले.

अवकाळी जाऊ नको सोडून तू एकट्याला
तुझ्यामुळे क्षणभराचे, जीवन हे गंधाळले.

जन्म गेला सारा हा, वाहूनीया पालखी
कधीतरी भेट देवा, भोयी पण भेंडाळले

आनिकंही रोजचीच व्यवहारही रोजचेच
तरी मन पांडूरंगा, तुज ठायी घोटाळले.

आसवे ही लपवूनी फिरू नको पाठमोरी
सुधाकरी मांडता मी, भाव तुझे शब्दाळले

फाटक्या या आयुष्याला


फाटक्या या आयुष्याला शब्दांचाच साज आहे.
मांडतो ती गजल माझ्या अंतराची गाज आहे.

लंगड्याची चाल होते, वेदनेचे फूल होते
अंतरी ते काय असे शब्दामाजी राज आहे?

माणसे ना सोसती जे, सोसती ते शब्द सारे
मांडण्यास तया नग्नता का कुणाची लाज आहे?

गुंग होतो शब्दयामी विसरूनी या जगा मी
शब्दवेड्या जीवनाचा आगळा हा बाज आहे.

झिंगली जी पिऊनीया, शब्दांची ही 'सुधाकरी'
शब्दवेड्या त्या पिढीचा आज मजला नाज आहे.

ना माणसात माणूस


ना माणसात माणूस, ना घरात घरपण उरले
का अश्मयुगाचे पुन्हा, हे आदिम वारे फिरले?

बगल देऊनी जाती, ते सगे सोयरे सारे
नात्यांचे तरी धागे, मी उगाच ताणून धरले

अंक नाटकासारखे, हे जगणे तुझे नि माझे
ऐलापासून पैला, जग सोंगाड्यांनी भरले

ना आभाळ माझे हे, ना तुझे चांदणे तेही.
आलो होतो मोकळे, अन तसेच जाणे ठरले.

ते गीत सुधाकरीचे का कुणास नाही कळले?
गाणार्‍याचे गीतही, का असेच जगणे सरले?

फ़सवूण आज गेले, सारेच पावसाळे !


फ़सवूण आज गेले, सारेच पावसाळे
भोगावयास आले, नुसतेच हे उन्हाळे.

मेल्यावरीच येतो पाऊस आसवांचा
जगण्यात सांग कोठे लपतात हे जिव्हाळे?

वाकून चाल तू ही, लढण्यास जिंदगीशी
पाण्याखाली विनम्र झुकती जसे लव्हाळे.

नेकीने चालतो ही, सत्याची वाट अवघी
माझाच जीव मजला तरी पुन्हा न्यहाळे

जाता बुडूनी सांज पोटात सागराच्या
माझे अबोल गाणे पाण्यावरी खळाळे.

Thursday, September 13, 2012

जगणे म्हणजे कटकट नुसती



जगणे म्हणजे कटकट नुसती
मरणा भवती खटपट नुसती

कोणी हसते कोणी रुसते
प्रत्यकाची ही वटवट नुसती.

पैका पैका जोडण्यास ही,
नाती तुटती तटतट नुसती

देण्या केवळ प्रेमास प्रेम
हलती हृदये लटलट नुसती

भासां मागे रोज धावते
पायांची ही फ़टफ़ट नुसती

Tuesday, August 7, 2012

मना मनात आहे धुके दाटलेले

मना मनात आहे धुके दाटलेले
ओठांत एक गाणे मुके गोठलेले.

कळपामध्ये जे ही मला भेटलेले
न्हवते कुणीच वेडे, वेड घेतलेले.

दिसतात जरी हे.. चेहरे हसलेले
प्रत्यकाच्या उरात युध्द पेटलेले.

आसक्तते पोटी.. प्रेम बाटलेले
चंदा पायी एका सुर्य झाकलेले.

विश्वासाने सांग सत्य भेटलेले
अविश्वासाचे का मेघ दाटलेले?

दिसवयास सारे वरून नटलेले
हिरवे झाड परी आतून वटलेले.

डोळ्यात मेघ राणी वेगे भरून आले.

नाहीच कोण येथे आले बनून ढाले*
छातीत खोल माझ्या गेले रुतून भाले.

पश्च्यात* कोण माझी चेष्टा करून गेले
डोळ्यात मेघ राणी वेगे भरून आले.

सोडून गाव आता जावे निघून कोठे?
गावात निंदकांचे पाढे रचून झाले.

आहेस कोण तू ही? आला कशास येथे?
माझाच भास मजला कोडे अशक्य घाले.

ओठात शब्द खोटा नाही कधीच आला
सत्याचे रोज ओठा द्यावे कुठून प्याले.

कोणास कोण खांदा कोणी कुणास वांदा
विश्वात गैर आता गाडा असाच चाले.

-----------------------------------------------------------------------------
ढाले = अंगावर येणारे वार ढालीने अढवणारा, दुसर्‍याचा जीव वाचवणारा.
पश्च्यात = उद्देशीत व्यक्ती नसताना, मागुर्‍या. चेहर्‍याआड
-----------------------------------------------------------------------------

Monday, August 6, 2012

कसा राहू मी अभंग आता

कसा राहू मी अभंग आता
तुझा सोसवेना संग आता.

दवांत नाहून पहाट आली
ग झाक फ़ूलांचे अंग आता.

कधीचा आहे निरंगीच मी
तुझा वेगळा दे रंग आता.

फ़ुलावयाची तू ठेव आशा
पाषाण पावते भंग आता.

मधूर बोल हे निष्प्रेमाचे
शब्दही झाले भणंग आता.

जगाचा नुरला ताल विठ्ठला
इथे बोलेना मृदंग आता.

वास्तवाचाही स्वप्नामध्ये....!

अष्टोप्रहर झिजून येथे, रचली होती स्वप्नांची.. एक लगोरी
पण गनिमांचा या, तिलाच नेमके टिपण्याचा एक प्रयत्न होता.

-----------------------------------------------------------------
गझल -१
------------
या वास्तवाचाही स्वप्नांमध्येच, प्रवेशण्याचा एक प्रयत्न होता
अन माझ्याचमधला वेडा मी तो शोधण्याचा एक प्रयत्न होता?

तू म्हणतेस माझ्या डोळ्यातला तो दिवास्वप्नांचा भास होता.
पण मनातल्या या भूतकाळाला खोदण्याचा एक प्रयत्न होता.

तो कटाक्ष केवढा लाघवी होता जो मनाला.. स्पर्शून गेला
का तुझाच तो ही, जादुगारी मन वेधण्याचा एक प्रयत्न होता ?

हरताना हा प्रत्यक डाव, हसलो मी.. विजयाच्याच उन्मादाने
पण संयमाने तो, दु:खास सुख संबोधण्याचा एक प्रयत्न होता.

मी बोललो स्पष्ट एकदा, चिरावे.. जसे विजेने अंधाराला
तो काळोखाच्या अवकाशालाच भेदण्याचा एक प्रयत्न होता.

तो कोणता वसंत होता, जो फ़क्त तुझी.. स्वप्नेच घेऊन आला?
की, त्याचाही तो, काळीज माझे छेदण्याचा एक प्रयत्न होता?

गझल -२
----------
घाव दिले जगण्याने, तरी दु:खास.. उरण्याचा एक प्रयत्न होता
डाव गेले उलटून, तरी विजेता.. ठरण्याचा एक प्रयत्न होता

दोष दिला पायांनी, मातीस तरी.. या, काही न बोलल्या वाटा
घायाळ पायांचा तो, दु:ख हलके करण्याचा एक प्रयत्न होता.

हरवूनी मजला, जिंकण्याचा, तुझाही.. तो हर्ष केवढा होता
जो जिंकताना मी, तुझ्याचसाठी हरण्याचा एक प्रयत्न होता.

त्या निंदकांच्याच, सोबतीने, सदा राहीलो..मी याच कारणा
दोष काढुनी माझा सत्वापुरते उरण्याचा एक प्रयत्न होता.

त्सुनामीत तू, दिलास हात, वाटलो.. मीच एक ओळखीचा म्हणुनी
पण बुडताना मज कळले, तुझाच तो तरण्याचा एक प्रयत्न होता.

गझल -- ३
---------------
सुकलेल्या फ़ूला फ़ूलाला पुन्हा फ़ुलवण्याचा एक प्रयत्न होता
विझता विझता स्वत:लाच तो पुन्हा हसवण्याचा एक प्रयत्न होता.

कळून सारे, उगा पुन्हा मी हसताना, का तुला भासलो वेडा?
हे दु:ख विसरण्या, स्वत:लाही तो फ़सवण्याचा एक प्रयत्न होता.

शब्दाने वाढला शब्द जरी, वादाचा ना होता प्रश्न कुठे?
तू मला नि मी तुला हा आतून समजण्याचा एक प्रयत्न होता.

सत्य शोधण्या, वणवण फ़िरलो दशदिशा,तेंव्हा मजला कळून चुकले
कुठेच न्हवते त्या गाण्याला हा रुजवण्याचा एक प्रयत्न होता.

गायलेस तू मंजुळ गाणे परंतू माझ्याच मी भानात न्हवतो..
पुरात विस्कटल्या प्रवाहाला तो जुळवण्याचा एक प्रयत्न होता.

जुन्या दिसाचे गोड गाणे

जुन्या दिसाचे गोड गाणे आज घडीला उरले नाही.
नात्यांमधले प्रेम ही आता अडीनडीला उरले नाही.

जिकडे तिकडे उजाड झाले, हे लाल- तांबडे रान.
झाडावरती पान ही आता पानझडीला उरले नाही.

भातुकलीच्या खेळामधले कुठे हरवले रुसवे फुगवें?
बालपणीचे सौख्य ही आता सवंगडीला उरले नाही.

काळासंगे मने आतुनी माळावाणी भकास झाली.
कोसळावे काही आत,असेही आता पडझडीला उरले नाही.

दु:ख घेउनी जो तो पळतो आप-आपुल्या सौख्यापाठी
डोळ्यामधले पाणी आता रडारडीला उरले नाही.